Antony Halik, tak na prawdę Mieczysław Sędzimir Antoni Halik, urodził się
w Toruniu 24 stycznia 1921 roku.
Swoją przygodę z podróżami Tony Halik rozpoczął w wieku czternastu lat, gdy w czasie wakacji, wbrew woli ojca, popłynął jako flisak na tratwie z Płocka do granic Wolnego Miasta Gdańska. Wyprawa zakończyła się interwencją Straży Granicznej, która pod eskortą odstawiła małoletniego podróżnika do domu.
Po wybuchu II wojny światowej Tony Halik przedostał się przez Rumunię do Francji i tam wstąpił do Wojska Polskiego. Następnie trafił do Wielkiej Brytanii, gdzie służył w Royal Air Force i latał w Dywizjonie 201 (Polskich Siłach Powietrznych działających na terenie Wielkiej Brytanii). Tam po raz pierwszy zetknął się z kamerą, filmując samoloty. Zestrzelony został dwa razy przez Niemców.
Po raz drugi Halik zestrzelony został nad Francją. Schronienia udzieliła mu wówczas pewna dziewczyna – Pierrette Andrée Courtin, która po zakończeniu działań wojennych, w 1946 roku, została jego żoną. W 1943 roku Tony Halik, działający we francuskim ruchu oporu, powrócił przez Hiszpanię do Wielkiej Brytanii. Po wojnie za swoją działalność wojenną i męstwo odznaczony został brytyjskimi i polskimi odznaczeniami wojskowymi a także francuskim Krzyżem Wojennym.
Po zakończeniu działań wojennych, jako budowniczy mostów i pomocniczych lądowisk, wysłany został z Anglii do Afryki. To właśnie w Kenii po raz pierwszy zetknął się z „dzikimi” plemionami i powrócił do filmowania. W 1948 roku podpisał kontrakt z prywatną, argentyńską, transportową linią lotniczą i wraz
z żoną wyemigrował do Argentyny. W 1952 roku, za zgodą rządu polskiego, przyjął obywatelstwo argentyńskie. W Buenos Aires prowadził m.in. szkołę lotniczą, był również fotografem w ekipie obsługującej ówczesnego szefa państwa, Juana Perona. Jego fascynacja plemionami indiańskimi prowadziła do częstych wyjazdów. Wraz z Pierrette wielokrotnie odbywał podróże do amazońskiej dżungli. Ich pierwszą wędrówką w poszukiwaniu indiańskich plemion była wyprawa żaglówką Halikówka wzdłuż rzeki Parana. Podróż ta zaowocowała m.in. nawiązaniem współpracy z takimi czasopismami jak: Life, Time and Life, Sport Magazine. W 1950 roku Tony Halik rozpoczął swoją współpracę z amerykańską stacją telewizyjną NBC, dla której przygotowywał reportaże. W latach 1955-1956 po raz drugi powrócił wraz z żoną do amazońskiego stanu Mato Grosse (Zielone Piekło).
W latach 1960-1970 Tony Halik był korespondentem stacji NBC na Amerykę Łacińską. Został tam również prezydentem Związku Dziennikarzy Zagranicznych. Był prawdziwym przyjacielem Indian, którzy nazywali go Białym Indianinem. W swoich wypowiedziach bardzo często bronił ich praw i potrzeb. W 1979 roku, za film ukazujący ludobójstwo brazylijskich plemion, zdobył
w Stanach Zjednoczonych nagrodę Humanitas Prize.
Podczas swoich częstych wizyt w rodzinnym kraju brał udział w wielu programach telewizyjnych. Występował m.in. u Ryszarda Badowskiego w Kawiarence pod globusem i Klubie sześciu kontynentów. W połowie lat 70. poznał w Meksyku Elżbietę Dzikowską, która przeprowadziła z nim wywiad dla Kontynentów. W 1975 roku Tony Halik podjął decyzję o powrocie na stałe do ojczyzny (jego żona Pierette postanowiła pozostać w Meksyku). W Polsce wspólnie z Elżbietą Dzikowską spędził 24 lata. Razem podróżowali po świecie i ramię w ramię prowadzili jeden z najpopularniejszych cyklicznych programów telewizyjnych "Tam, gdzie pieprz rośnie", "Tam, gdzie rośnie wanilia" i najsławniejszy "Pieprz i wanilia".
Ze swoich wypraw Tony Halik i Elżbieta Dzikowska przywozili wiele pamiątek: myśliwskie trofea, plemienne ozdoby, broń, amulety, ceramikę i egzotyczne kapelusze, które gromadzili w swoim warszawskim domu. Wszystkie te przedmioty wybierane były jednak z myślą o widzach oglądających ich programy.
Tony Halik miał ogromne zdolności językowe. Mówił po hiszpańsku, angielsku, francusku, portugalsku, włosku, rosyjsku, niemiecku, czesku, a także w trzech narzeczach indiańskich: Hinan, Guarani i Xavante. Za cykl programów politycznych o Kubie dla stacji NBC zdobył nagrodę Pulitzera. Zrealizował ponad czterysta filmów dokumentalnych. Napisał trzynaście książek, wiele artykułów do gazet oraz współtworzył komputerową Encyklopedię Świata. W 1985 roku otrzymał medal Za zasługi dla miasta Torunia.
Był zapalonym żeglarzem – w latach 1987-1988 opłynął świat na pokładzie żaglowca Dar Młodzieży. Od połowy lat 70. „latał” również na bojerach (bojer - ślizg lodowy ang. iceboat - jednostka napędzana siłą wiatru, gdzie pędnikiem jest żagiel lub płat lotniczy – skrzydło; porusza się na płozach po zamarzniętych zbiornikach wodnych).
Interesował się także tematyką UFO i marzył, by być pierwszym dziennikarzem
w kosmosie. Latał balonem z Bertie Forbesem i nie miał nic przeciwko spotkaniom z czarownikami, szamanami czy znachorami. Prowadził rozmowy m.in. z Henry Kissingerem, Lechem Wałęsą, a nawet z Fidelem Castro. W 1972 roku towarzyszył prezydentowi Richardowi Nixonowi podczas pobytu w Polsce.
O sobie samym mówił, że jest urodzony dla przygody: „Od dzieciństwa dręczyło mnie to samo pragnienie: zobaczyć, co kryje się za ścianą, za górą, za morzem…”
Zmarł w Warszawie 23 maja 1998 roku. Został pochowany na Cmentarzu Brudnowskim w grobie rodzinnym obok Jadwigi Zbańskiej (Górskiej), matki Elżbiety Dzikowskiej. Był jednym z najwybitniejszych polskich podróżników, dziennikarzy, pisarzy, operatorów filmowych, fotografów, a także autorów programów telewizyjnych o tematyce podróżniczej.
« poprzednia stronanastępna strona »
Archeologia to nauka, w której cały czas więcej jest pytań niż odpowiedzi. W programi o płaskowyżu Nazca, pełnym starożytnych rysunków, które można zobaczyć tylko lecąc kilkaset metrów nad ziemią.
z chomika Indianie_Powwow
W tym odcinku podróżnicy opowiadają o obrzędach i zwyczajach wielkanocnych. Opowieść ilustrują bogate materiały filmowe ukazujące Indian z Ameryki Południowej podczas obchodów Wielkiego Tygodnia oraz sposób świętowania Indian Taraumara i Czamulów.
z chomika Indianie_Powwow
W tym programie podróżnicy prezentują materiały filmowe, zrealizowane w Meksyku oraz spostrzeżenia dotyczące historii, wierzeń, obyczajów i życia mieszkających tam ludzi.
z chomika Indianie_Powwow
W programie - "Boże Narodzenie u Indian" - prezentacja materiałów filmowych, zrealizowanych w okresie Bożego Narodzenia u Indian meksykańskich oraz refleksje dotyczące wierzeń i zwyczajów bożonarodzeniowych Indian Ameryki Południowej.
z chomika Indianie_Powwow
Zapis wyprawy do Peru i Boliwii. Wycieczka po najwyżej na świecie położonym jeziorze żeglowym, skąd jak głoszą legendy pochodzą Inkowie. Mieszkają tutaj, na sztucznych wyspach, Indianie Uru. Zwiedzamy także La Paz.
z chomika Indianie_Powwow
Wraz z podróżnikami wybieramy się do Amazonii, by poznać tamtejszych Indian, ich historie, wierzenia, obyczaje i codzienne życie.
z chomika Indianie_Powwow
Seria "Pieprz i wanilia"
"Wśród łowców głów" 39 min.
...Odwiedzamy indiańskie plemiona żyjące w amazońskiej dżungli w Ekwadorze i Brazylii. Poznajemy ich wierzenia i obyczaje.
z chomika Indianie_Powwow
Czyje wizerunki przedstawiają odnalezione w Peru starożytne rzeźby? Podróżnicy zabierają nas do świata sztuki sprzed czterech tysięcy lat.
z chomika Indianie_Powwow
Seria "Pieprz i Wanilia" - Nieznany kraj.
"Trzy dni u Apaczów" 41 min.
Tony Halik i Elżbieta Dzikowska opowiadają o swojej wyprawie do rezerwatu w San Carlos. Mieszka tam indiańskie plemię Apaczów, które zaprezentowało podróżnikom obrzędy związane z inicjacją dziewcząt.
z chomika Indianie_Powwow
Nie wszyscy wiedzą, że z kuchnia peruwiańską spotykamy się na co dzień. Peru jest bowiem uważane za ojczyznę ziemniaka, bez którego trudno sobie wyobrazić tradycyjny polski obiad. Kolejnym popularnym warzywem, które było wręcz czczone i uważane za podstawę Imperium Słońca, jest kukurydza - także często pojawiająca się na naszych stołach.
z chomika Indianie_Powwow
Tiahuanaco było najwiekszym ośrodkiem starożytnej kultury andyjskiej. Ruiny tego miasta odkryte przez konkwistadorów w okolicach jeziora Titicaca, do dziś fascynują podróżników z całego świata.
z chomika Indianie_Powwow
Celem wyprawy w Andy Peruwiańskie jest Colca - najgłębszy kanion świata. Zamieszkany przez ogromne kondory wąwóz odkryli w 1981. roku kajakarze z Krakowa.
z chomika Indianie_Powwow
Na ile życie codzienne współczesnych Majów z meksykańskiego półwyspu Jukatan zmieniło się od czasów prekolumbijskich? Na to pytanie postarają się odpowiedzieć autorzy programu - Elżbieta Dzikowska i Tony Halik.
z chomika Indianie_Powwow
Chamulowie to jedno z najwcześniej schrystianizowanych plemion indiańskich. Ich wiara i obrzędy nadaj jednak znajdują się pod silnym wpływem starych, pogańskich zwyczajów.
z chomika Indianie_Powwow
Cywilizacja Majów jest wielkim skarbem dla współczesnych. W tym odcinku opowieść o sztukach plastycznych, ludowych i architektonicznych.
z chomika Indianie_Powwow
W tym odcinku opowieśc o rzece Usumasinto, która jest sercem życia cywilizacji Majów.
z chomika Indianie_Powwow
Majowie zupełnie tak jak ludzie współcześni posiadali wiele różnych lekarskich specjalizacji, a ich medycyna stała na wysokim jak na ówczesne czasy poziomie. Czy możemy się czegoś nauczyć od tego starożytnego ludu, jeżeli chodzi o lecznictwo? Czy nie warto czasem zaufać niekonwencjonalnym metodom terapii?
z chomika Indianie_Powwow
Lakandoni to szczep Majów, który najdłużej opierał się obcym wpływom. W ich kulturze pozostało najwięcej śladów starożytnej cywilizacji Indian Ameryki Środkowej.
z chomika Indianie_Powwow
W tym odcinku podróż do źródeł jednej z najstarszych cywilizacji. Opowieść o wędrówce w poszukiwaniu kultury Majów przez Meksyk, Salwador, Gwatemalę i Honduras.
z chomika Indianie_Powwow
W spotkaniu z historią cywilizacji Majów, gospodarze programu opowiedzą o historii Ameryki Środkowej, jej kulturze i tajemnicach. Podróżnicy zaprezentują różne formy zabawy i świętowania Majów. Przedstawią barwne targi, procesje, święta, zabawy i fiesty.
z chomika Indianie_Powwow
Budowano je w wielu odległych od siebie miejscach naszego globu. Nie mające ze sobą kontaktu cywilizacje pozostawiły po sobie podobne budowle. Jak powstały piramidy i do czego służyły Majom i Egipcjanom?
z chomika Indianie_Powwow
Seria "Pieprz i Wanilia"
"Tropem Inków" 25 min.
Zapis wyprawy do Peru i Boliwii. Przenosimy się w czasie i przestrzeni by poznać niezwykłą cywilizację Inków. Odnajdujemy ślady dawnej kultury, zarówno w dzisiejszym, codziennym i odświętnym życiu mieszkańców Peru, jak i w niektórych obyczajach i obrzędach. Płyniemy jeziorem Tikicaca, odwiedzamy Cuzco, Limę i Ollantaytambo.
z chomika Indianie_Powwow
Tropem Dzikiego Zachodu - TVP PL 1988 czas 28 min.
Tony Halik i Elżbieta Dzikowska zapraszają do współczesnej podróży po "Dzikim Zachodzie".
z chomika Indianie_Powwow
Seria "Pieprz i wanilia"
"Tajemnice Majów" 29 min.
Majowie to jeden z najbardziej tajemniczych ludów Mezoameryki. Elżbieta Dzikowska i Tony Halik wyruszyli w podróż mającą odkryć ich sekrety.
z chomika Indianie_Powwow
Seria "Pieprz i Wanilia"
"Tajemnice Machu Picchu" 25 min.
Tony Halik i Elźbieta Dzikowska wspinają się na zbocza Andów, by odwiedzić legendarne miasto Inków - Machu Picchu.
z chomika Indianie_Powwow
Materiały filmowe wykorzystane w tym odcinku powstały na terenie Ameryki Południowej i Azji. Podróżnicy zwracają uwagę na związki magii z seksem i miłością w kulturze tych regionów, a fragmenty filmów przedstawiają indiańskie i hinduskie obrzędy magiczne.
z chomika Indianie_Powwow
Praktyki czarowników z Ameryki Południowej. Czy metody leczenia w sposób tradycyjny i niekonwencjonalny są na pewno gorsze?
z chomika Indianie_Powwow
W meksykańskiej medycynie ludowej rolę lekarza pełnią czarownicy, zwalczający choroby za pomocą magii. Elżbieta Dzikowska i Tony Halik odkrywają tajemnice sztuki szamańskiej.
z chomika Indianie_Powwow
Seria "Pieprz i Wanilia"
"Kto jest Indianinem?" 40 min.
W tym odcinku wierzenia i zwyczaje Indian paragwajskich.
z chomika Indianie_Powwow
Seria "Pieprz i wanilia"
"Indianie pustyni" 38 min.
Tony Halik i Elżbieta Dzikowska odwiedzają Indian pustyni, czyli Apaczów. Czy spotkają tu potomków słynnego Geronimo, który przed latami budził postrach na okolicznych preriach?
z chomika Indianie_Powwow
« poprzednia stronanastępna strona »
- Pobierz folder
- Zachomikuj folder