-
23125 -
4377 -
36673 -
2417
67343 plików
775,64 GB
Foldery
Ostatnio pobierane pliki
*f0*9f*8c*b8/R*c3*b3*c5*bce+*f0*9f*8c*b9/R*c3*93ZA+GIF,7657487603.jpg)
Życiorys Jana Nowaka-Jeziorańskiego:)_
Zdzisław Jeziorański przyszedł na świat 2 października 1914 roku w Berlinie. Jego ojciec Wacław (1869–1918) był urzędnikiem Towarzystwa Ubezpieczeniowego. Jego matką była Elżbieta z Piotrowskich (1880–1975). Największą sławę zdobył pod pseudonimem „Jan Nowak”, pod którym prowadził wojenną działalność kurierską, a w późniejszych latach używał go przed mikrofonami Radia Wolna Europa. Ukończył Gimnazjum Państwowe im. Adama Mickiewicza w Warszawie, a następnie studia ekonomiczne. W 1936 roku został starszym asystentem w katedrze ekonomiki Uniwersytetu w Poznaniu. W czerwcu 1937 roku ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Artylerii im. Marcina Kątskiego i skierowano go do dalszej służby w 2. Dywizjonie Artylerii Konnej im. gen. Józefa Sowińskiego. II Wojna Światowa We wrześniu 1939 roku wziął udział w kampanii wrześniowej w stopniu porucznika rezerwy w Ośrodku Zapasowym Artylerii Konnej nr. 2 i w obronie Wołynia w Grupie „Włodzimierz”. Trafił do niewoli niemieckiej, jednak udało mu się uciec z obozu. Od 1940 roku działał w podziemiu, a w 1941 roku rozpoczął działalność w konspiracji. Działał jako kolporter oraz inspektor w wydziale „N” VI Oddziału KG ZWZ-AK. Brał udział w rozprowadzaniu materiałów propagandowych, których celem było obniżenie morale żołnierzy niemieckich. Pracował także w administracji niemieckiej, aby pozyskać dokumenty okupanta pomocne polskim organizacjom konspiracyjnym. Zadebiutował w 1940 roku jako publicysta politycznych, drukując w wydawnictwie podziemnym „Znak” esej o Konstytucji 3 maja. W 1943 zgłosił się na ochotnika na funkcję kuriera AK do władz polskich poza krajem. Wysłano go pod przybranym nazwiskiem „Jan Kwiatkowski” do Poselstwa Polskiego w Sztokholmie. Przekazał pocztę i wrócił do kraju. Sukces tej wyprawy sprawił, że powierzono mu funkcję poważną funkcję emisariusza, w ramach której miał dotrzeć do rządu RP w Londynie. Na potrzeby tego zadania przyjął pseudonim „Jan Nowak”. W Anglii przeprowadził rozmowy z przedstawicielami rządu polskiego i angielskimi władzami, w tym także z premierem Winstonem Churchillem. Z Anglii przetransportowano go do Włoch. W nocy z 25 na 26 lipca 1944 przybył na pokładzie samolotu do Polski, który wyruszył z bazy lotniczej w Brindisi i wylądował w pobliżu Tarnowa. Następnie przybył do Warszawy, jako ostatni emisariusz przed wybuchem powstania warszawskiego.
Podczas powstania warszawskiego wziął ślub z łączniczką „Gretą”, czyli Jadwigą Wolską. Ślub odprawiono w przerwie pomiędzy pogrzebami i trwał zaledwie 7 minut. Jego żona zmarła w 1999 roku w USA.
W przeddzień kapitulacji wyruszył do Londynu, z rozkazu komendanta AK gen. Tadeusza Bora-Komorowskiego. Zabrał setki dokumentów i zdjęć. Będąc emisariuszem Armii Krajowej zyskał przydomek „Kurier z Warszawy”. Używał wtedy fałszywych dokumentów, w których występowała data urodzenia 15 maja 1913, która później często była błędnie podawana, jako faktyczna data jego urodzin.
Źródło: https://zyciorysy.info/jan-nowak-jezioranski/ | Zyciorysy.info
Jan i Jadwiga Nowak-Jeziorańscy po dotarciu z ostatnią misją kurierską na Zachód, Londyn, wiosna 1945 roku, zbiory Ossolineum
Podczas walk powstańczych toczonych w Warszawie w 1944 roku Jan Nowak-Jeziorański i jego narzeczona Jadwiga Wolska stanęli na ślubnym kobiercu. „Przypuszczaliśmy oboje, że mamy przed sobą kilka dni, najwyżej kilka tygodni życia” – wspominał po latach Jan. Choć Powstanie Warszawskie zakończyło się klęską i śmiercią wielu ludzi, oni przetrwali…
Jan i Jadwiga poznali się w czasie okupacji. Oboje działali w konspiracji i służyli w Armii Krajowej (AK). On był emisariuszem Polskiego Państwa Podziemnego na Zachód, który miał dostarczać informacje polskiemu rządowi na uchodźstwie o tym, co się dzieje w kraju. Ona została łączniczką Biura Informacji i Propagandy AK w Warszawie.
Ich ścieżki przecięły się 13 lipca 1943 roku po powrocie Jana Nowaka z pierwszej misji kurierskiej do Szwecji. W konspiracyjnym mieszkaniu na Mokotowie Jan oczekiwał Tadeusza Żenczykowskiego, pseudonim Kowalik – swojego bezpośredniego przełożonego w ramach akcji „N”, stanowiącej element wojny psychologicznej z Niemcami. Akcję rozpoczęto w 1941 roku, a Jeziorański brał w niej udział jako kolporter dywersyjnych druków, które wydawane po niemiecku miały obniżać morale okupanta. Zamiast „Kowalika” w progu mieszkania pojawiła się „Greta” – szczupła kobieta z lekko zadartym nosem i dużymi, nieco skośnymi oczami. Jan przekazał łączniczce wszystkie materiały dla akcji „N”, które przywiózł z misji. „Greta spodobała mi się od pierwszego wejrzenia, a i z jej strony odnotowałem dyskretne zainteresowanie” – wspomniał.
Nie odważył się wtedy zaprosić jej na randkę. Szczęśliwym trafem niedługo potem znowu się spotkali. Tym razem nawiązali znajomość, ale nie znali jeszcze swoich prawdziwych imion i nazwisk. Żegnając Nowaka wyjeżdżającego w drugą misję kurierską do Londynu, „Greta” napisała wiadomość: „Będę na ciebie czekała”. Skrawek papieru z tą deklaracją wszyła mu w podszewkę kapelusza.
Po powrocie Jana z Londynu oboje brali udział w Powstaniu Warszawskim. 17 sierpnia 1944 roku zginęła siostra „Grety”, Barbara Wolska, pseudonim Jula. Dotknięci osobiście tą tragedią, mając świadomość tego, że śmierć czyha na nich na każdym kroku, postanowili się pobrać. Zamiast pierścionków w ramach zaręczyn symbolicznie wymienili się zegarkami. Decyzję o zawarciu związku małżeńskiego podjęli szybko, widząc zbliżającą się klęskę powstania. Jan miał powiedzieć: „To koniec. Kwestia dni, może dwóch tygodni. Zakończmy nasze życie akordem bardziej uroczystym. Weźmy ślub”.
Ceremonia ślubna odbyła się 7 września 1944 roku w kaplicy Przytulisko przy ulicy Wilczej 7. Ksiądz, którego Jan poprosił o udzielenie im sakramentu, początkowo nie chciał się zgodzić. Wymawiał się brakiem czasu z powodu ciągłych pogrzebów. Uroczystość trwała dosłownie kilka minut. Kiedy Jan i Jadwiga szli do ołtarza, pod ich stopami trzaskało szkło z wybitych witraży okiennych. Para wymieniła się obrączkami, które Jadwiga kupiła za puszkę konserw pochodzącą z lotniczego zrzutu żywności. Jan zdobył dla przyszłej żony kwiaty, zrywając je z balkonu pobliskiej kamienicy. Wspomniane obrączki można dziś podziwiać w Muzeum Pana Tadeusza Zakładu Narodowego imienia Ossolińskich we Wrocławiu.
Tydzień przed kapitulacją powstania Jeziorański otrzymał rozkaz udania się w ostatnią misję kurierską do Londynu i wywiezienia tam całej dokumentacji ukazującej walczącą Warszawę. Jeszcze wtedy nie wiedział, że w podróż będzie mógł wyruszyć z żoną. Na pożegnanie napisał do niej wzruszający list: „Pamiętaj Wisiu, że gdziekolwiek będę i kiedykolwiek spotkamy się znowu – moje wszystkie myśli będą należeć do Ciebie i nie opuszczę Cię nigdy. Do widzenia!” Kuratorzy wystawy Misja: Polska w Muzeum Pana Tadeusza znaleźli ten liścik przypadkiem podczas przygotowywania ekspozycji – został ukryty w pudełku po obrączkach.
Jeziorańscy wyjechali do Londynu razem i za granicą już pozostali. Jan angażował się w kolejne działania na rzecz Polski, a Jadwiga mu w tym towarzyszyła, prowadząc jego archiwum, a także dbając o dom. Nie mieli dzieci. Jadwiga zmarła w 1999 roku po ciężkiej chorobie. Po jej śmierci Jan wyznał: „«Greta» była najbliższym mi człowiekiem. Żyła tylko dla mnie”. Pod koniec życia Jeziorański powrócił do Polski. Zmarł w 2005 roku w Warszawie.
Myśleli, że przetrwają dwa tygodnie. Ostatecznie przeżyli razem 55 lat.
Małżeństwo Jana Nowaka-Jeziorańskiego, jak wiele innych w czasie Powstania Warszawskiego, było zawierane w niecodziennych okolicznościach. Kurier z Warszawy musiał nawet zmierzyć się z niechęcią jednego z młodszych księży. Przekonała go dopiero wiadomość od przyszłej żony Jana Nowaka-Jeziorańskiego, którą powstaniec miał zaszytą... w kapeluszu. Niecodzienne były również okoliczności zawarcia ślubu. - Przed ślubem Jeziorański wypatrzył na balkonie jednego z okolicznych domów kwitnące petunie. Odnalazł w piwnicy lokatora, który "spojrzał na niego jak na wariata, ale dał klucz do mieszkania i pozwolił zerwać kwiaty- czytamy w książce Sławomira Kopra "Miłość w Powstaniu Warszawskim". Wybranką Kuriera z Warszawy była Jadwiga Wolska, która w czasie Powstania Warszawskiego była łączniczką. Para zaręczyła się po kilku tygodniach znajomości, ale początkowo - ze względów bezpieczeństwa - nie znała swoich prawdziwych imion i nazwisk.
Jadwiga "Greta" Jeziorańska " nie była byle jaką łączniczką. W hierarchii Akcji "N" stała wyżej od Jana Nowaka
Greta o wiele lepiej niż Jan Nowak-Jeziorański znała się na ludziach, była nieczuła na pochlebstwa. On przeciwnie: w każdym, kto odnosił się do niego z bezkrytycznym podziwem, widział "perłę". Przestrzegała go przed ludźmi. Zwykle jej nie słuchał, potem żałował: - Z tym X to miałaś rację...
Lata 60. Jan Nowak-Jeziorański z żoną (Zdjęcia archiwalne przekazane w darze od rodziny Rybickich dla Muzeum Emigracji w Gdyni)
Nie zostali jednak pochowani razem - ostatnią wolą małżonki Kuriera z Warszawy był pochówek w grobie, gdzie spoczywają jej rodzice, w Krakowie. Jan Nowak-Jeziorański został pochowany w rodzinnym grobie w stolicy.
Historia z pozoru filmowa, zwłaszcza gdy nie mówi się o ich wspólnej przyszłości.
- Jan Nowak Jeziorański to posągowa postać, legenda emigracji. Współtwórca Radia Wolna Europa. Jedna z najbardziej znienawidzonych przez władze PRL postaci. Zrobił wielką karierę. Niewielu jednak wie, że nie dokonałby tego wszystkiego, gdyby nie żona Jadwiga Wolska. To ona redagowała jego przemówienia, artykuły i książki. Organizowała wyjazdy.
- Wmawiała mu, że jest genialny, a Nowak w to uwierzył. Prawda jest jednak taka, że po jej śmierci, mimo że miała sekretarkę z nowoczesnym komputerem, nie napisał już nic znaczącego. Wtedy przy okazji wyszło jego skąpstwo. Żonie nigdy nie kupił komputera. Uznawał, że jej do pracy wystarczy maszyna do pisania.
- Jego sknerstwo wspominają też wspólni znajomi. On zawsze chodził w idealnie dobranych garniturach, Greta w powyciąganych swetrach. W końcu to nie ona była osobą publiczną.
Nie spełnił również jej jedynego życzenia, o pozostaniu w domku w Alpach.
- To były najpiękniejsze chwile w życiu Jadwigi. Mieszkali w domku w Alpach. Tam Jeziorański pisał Kuriera z Warszawy, a Greta jako pierwsza czytelniczka redagowała teksty. Przyjmowali gości z Polski. Znajomi wspominali, że od razu można było poznać, że to małżeństwo akowców. Personalia wszystkich gości trzymali w sekrecie.
- Kiedy urządzili się tam na dobre, Jeziorański dostał ofertę przeprowadzki do Waszyngtonu, by zostać tam nieoficjalnym rzecznikiem sprawy polskiej przy rządzie amerykańskim. Greta po raz kolejny poświeciła osobiste szczęście i wyruszyła za nim.
- Jadwiga w pewnym momencie zajęła się fotografią. Mąż mimo licznych kontaktów w USA nigdy nie zorganizował jej wystawy. Jeziorański podporządkował zarówno swoje, jak i jej życie własnej karierze.
A później tego żałował
- Nie było go przy śmierci żony. Uczestniczył wtedy w uroczystościach związanych z wizytą Aleksandra Kwaśniewskiego w USA. Po 1989 roku "Nowak" zaczął też jeździć do kraju. Jego żona była temu przeciwna. Uważała, że nie można iść na ideowy kompromis i dogadywać się z postkomunistami.
- Jadwiga zmarła w 1999 roku. Znajomi wspominają, że Jeziorański do końca życia nie pozwalał siadać na krześle, które żona zajmowała w kuchni. Na jej łóżku ułożył furażerkę z czasów armii krajowej i wieńce złożone wcześniej na grobie. Tak oddawał jej cześć.
- Zrozumiał i żałował. Szkoda, że tak późno. Gdy brali ślub, zakładali, że przeżyją razem kilka tygodni. Ostatecznie w związku byli przez 55 lat.
Czytaj więcej na https://historia.interia.pl/polska-walczaca/news-slawomir-koper-pomniki-nie-sa-zdolne-do-milosci-zwlaszcza-ma,nId,5390232#utm_source=paste&utm_medium=paste&utm_campaign=firefox
Zdzisław Jeziorański przyszedł na świat 2 października 1914 roku w Berlinie. Jego ojciec Wacław (1869–1918) był urzędnikiem Towarzystwa Ubezpieczeniowego. Jego matką była Elżbieta z Piotrowskich (1880–1975). Największą sławę zdobył pod pseudonimem „Jan Nowak”, pod którym prowadził wojenną działalność kurierską, a w późniejszych latach używał go przed mikrofonami Radia Wolna Europa. Ukończył Gimnazjum Państwowe im. Adama Mickiewicza w Warszawie, a następnie studia ekonomiczne. W 1936 roku został starszym asystentem w katedrze ekonomiki Uniwersytetu w Poznaniu. W czerwcu 1937 roku ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Artylerii im. Marcina Kątskiego i skierowano go do dalszej służby w 2. Dywizjonie Artylerii Konnej im. gen. Józefa Sowińskiego. II Wojna Światowa We wrześniu 1939 roku wziął udział w kampanii wrześniowej w stopniu porucznika rezerwy w Ośrodku Zapasowym Artylerii Konnej nr. 2 i w obronie Wołynia w Grupie „Włodzimierz”. Trafił do niewoli niemieckiej, jednak udało mu się uciec z obozu. Od 1940 roku działał w podziemiu, a w 1941 roku rozpoczął działalność w konspiracji. Działał jako kolporter oraz inspektor w wydziale „N” VI Oddziału KG ZWZ-AK. Brał udział w rozprowadzaniu materiałów propagandowych, których celem było obniżenie morale żołnierzy niemieckich. Pracował także w administracji niemieckiej, aby pozyskać dokumenty okupanta pomocne polskim organizacjom konspiracyjnym. Zadebiutował w 1940 roku jako publicysta politycznych, drukując w wydawnictwie podziemnym „Znak” esej o Konstytucji 3 maja. W 1943 zgłosił się na ochotnika na funkcję kuriera AK do władz polskich poza krajem. Wysłano go pod przybranym nazwiskiem „Jan Kwiatkowski” do Poselstwa Polskiego w Sztokholmie. Przekazał pocztę i wrócił do kraju. Sukces tej wyprawy sprawił, że powierzono mu funkcję poważną funkcję emisariusza, w ramach której miał dotrzeć do rządu RP w Londynie. Na potrzeby tego zadania przyjął pseudonim „Jan Nowak”. W Anglii przeprowadził rozmowy z przedstawicielami rządu polskiego i angielskimi władzami, w tym także z premierem Winstonem Churchillem. Z Anglii przetransportowano go do Włoch. W nocy z 25 na 26 lipca 1944 przybył na pokładzie samolotu do Polski, który wyruszył z bazy lotniczej w Brindisi i wylądował w pobliżu Tarnowa. Następnie przybył do Warszawy, jako ostatni emisariusz przed wybuchem powstania warszawskiego.
Podczas powstania warszawskiego wziął ślub z łączniczką „Gretą”, czyli Jadwigą Wolską. Ślub odprawiono w przerwie pomiędzy pogrzebami i trwał zaledwie 7 minut. Jego żona zmarła w 1999 roku w USA.
W przeddzień kapitulacji wyruszył do Londynu, z rozkazu komendanta AK gen. Tadeusza Bora-Komorowskiego. Zabrał setki dokumentów i zdjęć. Będąc emisariuszem Armii Krajowej zyskał przydomek „Kurier z Warszawy”. Używał wtedy fałszywych dokumentów, w których występowała data urodzenia 15 maja 1913, która później często była błędnie podawana, jako faktyczna data jego urodzin.
Źródło: https://zyciorysy.info/jan-nowak-jezioranski/ | Zyciorysy.info
Jan i Jadwiga Nowak-Jeziorańscy po dotarciu z ostatnią misją kurierską na Zachód, Londyn, wiosna 1945 roku, zbiory Ossolineum
Podczas walk powstańczych toczonych w Warszawie w 1944 roku Jan Nowak-Jeziorański i jego narzeczona Jadwiga Wolska stanęli na ślubnym kobiercu. „Przypuszczaliśmy oboje, że mamy przed sobą kilka dni, najwyżej kilka tygodni życia” – wspominał po latach Jan. Choć Powstanie Warszawskie zakończyło się klęską i śmiercią wielu ludzi, oni przetrwali…
Jan i Jadwiga poznali się w czasie okupacji. Oboje działali w konspiracji i służyli w Armii Krajowej (AK). On był emisariuszem Polskiego Państwa Podziemnego na Zachód, który miał dostarczać informacje polskiemu rządowi na uchodźstwie o tym, co się dzieje w kraju. Ona została łączniczką Biura Informacji i Propagandy AK w Warszawie.
Ich ścieżki przecięły się 13 lipca 1943 roku po powrocie Jana Nowaka z pierwszej misji kurierskiej do Szwecji. W konspiracyjnym mieszkaniu na Mokotowie Jan oczekiwał Tadeusza Żenczykowskiego, pseudonim Kowalik – swojego bezpośredniego przełożonego w ramach akcji „N”, stanowiącej element wojny psychologicznej z Niemcami. Akcję rozpoczęto w 1941 roku, a Jeziorański brał w niej udział jako kolporter dywersyjnych druków, które wydawane po niemiecku miały obniżać morale okupanta. Zamiast „Kowalika” w progu mieszkania pojawiła się „Greta” – szczupła kobieta z lekko zadartym nosem i dużymi, nieco skośnymi oczami. Jan przekazał łączniczce wszystkie materiały dla akcji „N”, które przywiózł z misji. „Greta spodobała mi się od pierwszego wejrzenia, a i z jej strony odnotowałem dyskretne zainteresowanie” – wspomniał.
Nie odważył się wtedy zaprosić jej na randkę. Szczęśliwym trafem niedługo potem znowu się spotkali. Tym razem nawiązali znajomość, ale nie znali jeszcze swoich prawdziwych imion i nazwisk. Żegnając Nowaka wyjeżdżającego w drugą misję kurierską do Londynu, „Greta” napisała wiadomość: „Będę na ciebie czekała”. Skrawek papieru z tą deklaracją wszyła mu w podszewkę kapelusza.
Po powrocie Jana z Londynu oboje brali udział w Powstaniu Warszawskim. 17 sierpnia 1944 roku zginęła siostra „Grety”, Barbara Wolska, pseudonim Jula. Dotknięci osobiście tą tragedią, mając świadomość tego, że śmierć czyha na nich na każdym kroku, postanowili się pobrać. Zamiast pierścionków w ramach zaręczyn symbolicznie wymienili się zegarkami. Decyzję o zawarciu związku małżeńskiego podjęli szybko, widząc zbliżającą się klęskę powstania. Jan miał powiedzieć: „To koniec. Kwestia dni, może dwóch tygodni. Zakończmy nasze życie akordem bardziej uroczystym. Weźmy ślub”.
Ceremonia ślubna odbyła się 7 września 1944 roku w kaplicy Przytulisko przy ulicy Wilczej 7. Ksiądz, którego Jan poprosił o udzielenie im sakramentu, początkowo nie chciał się zgodzić. Wymawiał się brakiem czasu z powodu ciągłych pogrzebów. Uroczystość trwała dosłownie kilka minut. Kiedy Jan i Jadwiga szli do ołtarza, pod ich stopami trzaskało szkło z wybitych witraży okiennych. Para wymieniła się obrączkami, które Jadwiga kupiła za puszkę konserw pochodzącą z lotniczego zrzutu żywności. Jan zdobył dla przyszłej żony kwiaty, zrywając je z balkonu pobliskiej kamienicy. Wspomniane obrączki można dziś podziwiać w Muzeum Pana Tadeusza Zakładu Narodowego imienia Ossolińskich we Wrocławiu.
Tydzień przed kapitulacją powstania Jeziorański otrzymał rozkaz udania się w ostatnią misję kurierską do Londynu i wywiezienia tam całej dokumentacji ukazującej walczącą Warszawę. Jeszcze wtedy nie wiedział, że w podróż będzie mógł wyruszyć z żoną. Na pożegnanie napisał do niej wzruszający list: „Pamiętaj Wisiu, że gdziekolwiek będę i kiedykolwiek spotkamy się znowu – moje wszystkie myśli będą należeć do Ciebie i nie opuszczę Cię nigdy. Do widzenia!” Kuratorzy wystawy Misja: Polska w Muzeum Pana Tadeusza znaleźli ten liścik przypadkiem podczas przygotowywania ekspozycji – został ukryty w pudełku po obrączkach.
Jeziorańscy wyjechali do Londynu razem i za granicą już pozostali. Jan angażował się w kolejne działania na rzecz Polski, a Jadwiga mu w tym towarzyszyła, prowadząc jego archiwum, a także dbając o dom. Nie mieli dzieci. Jadwiga zmarła w 1999 roku po ciężkiej chorobie. Po jej śmierci Jan wyznał: „«Greta» była najbliższym mi człowiekiem. Żyła tylko dla mnie”. Pod koniec życia Jeziorański powrócił do Polski. Zmarł w 2005 roku w Warszawie.
Myśleli, że przetrwają dwa tygodnie. Ostatecznie przeżyli razem 55 lat.
Małżeństwo Jana Nowaka-Jeziorańskiego, jak wiele innych w czasie Powstania Warszawskiego, było zawierane w niecodziennych okolicznościach. Kurier z Warszawy musiał nawet zmierzyć się z niechęcią jednego z młodszych księży. Przekonała go dopiero wiadomość od przyszłej żony Jana Nowaka-Jeziorańskiego, którą powstaniec miał zaszytą... w kapeluszu. Niecodzienne były również okoliczności zawarcia ślubu. - Przed ślubem Jeziorański wypatrzył na balkonie jednego z okolicznych domów kwitnące petunie. Odnalazł w piwnicy lokatora, który "spojrzał na niego jak na wariata, ale dał klucz do mieszkania i pozwolił zerwać kwiaty- czytamy w książce Sławomira Kopra "Miłość w Powstaniu Warszawskim". Wybranką Kuriera z Warszawy była Jadwiga Wolska, która w czasie Powstania Warszawskiego była łączniczką. Para zaręczyła się po kilku tygodniach znajomości, ale początkowo - ze względów bezpieczeństwa - nie znała swoich prawdziwych imion i nazwisk.
Jadwiga "Greta" Jeziorańska " nie była byle jaką łączniczką. W hierarchii Akcji "N" stała wyżej od Jana Nowaka
Greta o wiele lepiej niż Jan Nowak-Jeziorański znała się na ludziach, była nieczuła na pochlebstwa. On przeciwnie: w każdym, kto odnosił się do niego z bezkrytycznym podziwem, widział "perłę". Przestrzegała go przed ludźmi. Zwykle jej nie słuchał, potem żałował: - Z tym X to miałaś rację...
Lata 60. Jan Nowak-Jeziorański z żoną (Zdjęcia archiwalne przekazane w darze od rodziny Rybickich dla Muzeum Emigracji w Gdyni)
Nie zostali jednak pochowani razem - ostatnią wolą małżonki Kuriera z Warszawy był pochówek w grobie, gdzie spoczywają jej rodzice, w Krakowie. Jan Nowak-Jeziorański został pochowany w rodzinnym grobie w stolicy.
Historia z pozoru filmowa, zwłaszcza gdy nie mówi się o ich wspólnej przyszłości.
- Jan Nowak Jeziorański to posągowa postać, legenda emigracji. Współtwórca Radia Wolna Europa. Jedna z najbardziej znienawidzonych przez władze PRL postaci. Zrobił wielką karierę. Niewielu jednak wie, że nie dokonałby tego wszystkiego, gdyby nie żona Jadwiga Wolska. To ona redagowała jego przemówienia, artykuły i książki. Organizowała wyjazdy.
- Wmawiała mu, że jest genialny, a Nowak w to uwierzył. Prawda jest jednak taka, że po jej śmierci, mimo że miała sekretarkę z nowoczesnym komputerem, nie napisał już nic znaczącego. Wtedy przy okazji wyszło jego skąpstwo. Żonie nigdy nie kupił komputera. Uznawał, że jej do pracy wystarczy maszyna do pisania.
- Jego sknerstwo wspominają też wspólni znajomi. On zawsze chodził w idealnie dobranych garniturach, Greta w powyciąganych swetrach. W końcu to nie ona była osobą publiczną.
Nie spełnił również jej jedynego życzenia, o pozostaniu w domku w Alpach.
- To były najpiękniejsze chwile w życiu Jadwigi. Mieszkali w domku w Alpach. Tam Jeziorański pisał Kuriera z Warszawy, a Greta jako pierwsza czytelniczka redagowała teksty. Przyjmowali gości z Polski. Znajomi wspominali, że od razu można było poznać, że to małżeństwo akowców. Personalia wszystkich gości trzymali w sekrecie.
- Kiedy urządzili się tam na dobre, Jeziorański dostał ofertę przeprowadzki do Waszyngtonu, by zostać tam nieoficjalnym rzecznikiem sprawy polskiej przy rządzie amerykańskim. Greta po raz kolejny poświeciła osobiste szczęście i wyruszyła za nim.
- Jadwiga w pewnym momencie zajęła się fotografią. Mąż mimo licznych kontaktów w USA nigdy nie zorganizował jej wystawy. Jeziorański podporządkował zarówno swoje, jak i jej życie własnej karierze.
A później tego żałował
- Nie było go przy śmierci żony. Uczestniczył wtedy w uroczystościach związanych z wizytą Aleksandra Kwaśniewskiego w USA. Po 1989 roku "Nowak" zaczął też jeździć do kraju. Jego żona była temu przeciwna. Uważała, że nie można iść na ideowy kompromis i dogadywać się z postkomunistami.
- Jadwiga zmarła w 1999 roku. Znajomi wspominają, że Jeziorański do końca życia nie pozwalał siadać na krześle, które żona zajmowała w kuchni. Na jej łóżku ułożył furażerkę z czasów armii krajowej i wieńce złożone wcześniej na grobie. Tak oddawał jej cześć.
- Zrozumiał i żałował. Szkoda, że tak późno. Gdy brali ślub, zakładali, że przeżyją razem kilka tygodni. Ostatecznie w związku byli przez 55 lat.
Czytaj więcej na https://historia.interia.pl/polska-walczaca/news-slawomir-koper-pomniki-nie-sa-zdolne-do-milosci-zwlaszcza-ma,nId,5390232#utm_source=paste&utm_medium=paste&utm_campaign=firefox
Nie ma plików w tym folderze
-
0 -
0 -
0 -
0
0 plików
0 KB
Zaprzyjaźnione i polecane chomiki (110)
